Mogelijke reacties na een coming-out

Mogelijks maak je je zorgen om de reacties van anderen op jouw coming-out. Je hebt dan misschien wel (voor een groot stuk) zelf in de hand hoe je iets brengt, je hebt niet in de hand hoe anderen hierop zullen reageren. Dat maakt het onvoorspelbaar. Mogelijke reacties zijn:

  • Begrip tonen en luisterend oor bieden
  • Ondersteuning bieden
  • Nieuwsgierig zijn (grote betrokkenheid en veel vragen)
  • Trotsheid uitspreken (bv. "Ik vind het moedig dat je me dit toevertrouwt")
  • Geruststellen (bv. "We gaan hier samen door en de liefde neemt hierdoor niet af")
  • Verrast of net niet verrast (bv. "Ik had dit (niet) zien aankomen")
  • Bevestigend en liefdevol reageren
  • Relativeren (bv. "Zolang je gelukkig en gezond bent, wie ben ik dan om hier iets tegen in te brengen")
  • Ontkennend of minimaliserend (wegzetten als experimenteergedrag of fase)
  • Angstig voelen
  • Ongemakkelijk en stil worden
  • Het onderwerp negeren, weglopen of gesprek vermijden
  • Boos en gefrustreerd zijn
  • Verwarring voelen en uitspreken
  • Schaamte voelen en uitspreken
  • Dankbaarheid voelen en uitspreken
  • Schuldig voelen (bv. "Waarom heb ik dit niet eerder opgemerkt?")
  • Bedrogen voelen (bv. "Waarom ben ik hier nu pas vanop de hoogte?")
  • Afkeuren en afwijzen
  • Weglachen
  • Een knuffel, kus, knipoog, schouderklopje,...
  • Huilen
  • Fysiek of verbaal geweld
  • ...

Tracht de reactie op voorhand in te schatten

Misschien denk je de reactie al voor een stuk te kunnen inschatten op basis van eerdere uitlatingen over het transgenderthema, religieuze of politieke overtuigingen, enz. Wanneer je vreest voor een negatieve reactie of een ongemakkelijk moment, kan dit voor verlamming of stress zorgen. 

Als je bang bent voor negatieve reacties, kan je voordien even polsen hoe men over dit thema denkt. Dit kan je doen door het thema naar boven te brengen zonder jouw persoonlijke situatie te delen. Je kan bijvoorbeeld vertellen over iemand die trans is of wachten tot er iets over een trans persoon in de media verschijnt, en dan zien hoe je omgeving hierop reageert.

Wees je er wel van bewust dat personen anders kunnen reageren wanneer dit thema algemeen wordt aangebracht, dan wanneer het gaat over iemand die ze goed kennen. De reactie wanneer jij uit de kast komt kan positiever of negatiever zijn dan wanneer het over een persoon gaat die ze niet kennen. 

Neem mogelijke scenario's in overweging, en ga na welk gevoel bepaalde reacties bij jou kunnen oproepen. Ben je bang voor bepaalde reacties? Tracht die dan al voor te zijn en vorm een weldoordachte tegenreactie. Denk ook na over wie of wat je nodig hebt indien je een negatieve of teleurstellende reactie krijgt.

Grote kans dat je verrassend positieve reacties krijgt, en jezelf afvraagt waarom je hier zo lang mee wachtte en waarom je dit voor jezelf zo groot maakte. Een opluchting en een last van je schouders!

Hoe omgaan met teleurstellende of negatieve reacties?

Krijg je een teleurstellende of negatieve reactie? Weet dan dat een eerste reactie geen blijvende reactie hoeft te zijn. De meeste mensen evolueren hierin. Net zoals jij de tijd nam om jezelf te ontdekken, willen sommigen ook tijd en ruimte om meer voeling met jou en het thema te vinden. 

Trek niet te snel conclusies: wat misschien eerst overkomt als een eerder negatieve reactie, kan mogelijks het gevolg zijn van de ander die tijd nodig heeft om te wennen aan de situatie. Neem tijd voor jezelf, geef de ander tijd, maar blijf het gesprek aangaan. Reacties kunnen zeker na verloop van tijd veranderen.

Metafoor van de trein

We gebruiken graag de metafoor van de trein. Als trans persoon ging je door een zelfontdekking- en aanvaardingsproces. Vaak nam je hiervoor veel tijd en zocht je info en anderen op om jezelf beter te begrijpen. Je hebt mogelijks het gevoel dat je veel tijd verloren hebt. Bij je coming-out spring je vervolgens op een hogesnelheidstrein, want je wil nu snel vooruit. Je kent de weg en je hebt voeling met het thema en jezelf.

Anderen moeten vaak ook door een ontdekking- en aanvaardingsproces en kennen de weg (nog) niet. Zij staan nog in het station te wachten op een volgende trein. Niet iedereen reist dus aan dezelfde snelheid of zit op hetzelfde spoor. Bijgevolg werken jullie best toe naar een gemeenschappelijke snelheid en ontmoetingsplek.

Informeren

Wanneer een onderwerp niet vertrouwd is of onvoldoende besproken wordt, ontstaan al snel foute aannames en conclusies. Wat deze persoon over het transthema kent, of wat er wordt verstaan onder een trans persoon, is misschien helemaal niet gelijk aan jouw verhaal. Deze mispercepties en vooroordelen leiden vaak tot misverstanden. Mogelijk helpt het om enkele mythes over trans personen te doorbreken. Biedt mensen informatie aan: specifieke informatie over jezelf en algemene informatie over het transgenderthema.

Je hoeft niet altijd die informerende rol op te nemen. Verwijs mensen ook gerust door naar plekken waar ze correcte info vinden:

Herkaderen

Het kan lastig zijn om niet te voldoen aan de verwachtingen die vanaf je geboorte op je geprojecteerd werden. Er wordt in zekere zin expliciet afstand gedaan van een gevoel van veiligheid, zekerheid en stabiliteit. Zeker als je niet (meteen) op steun van je omgeving kan rekenen, kan dit extra uitdagend zijn. Blijf je er toch van bewust dat het moedig is sociale denkpatronen uit te dagen. Recht doen aan je authentieke zelf is zeer waardevol: je mag zeker trots zijn op jezelf1 ! 

Het is zinvol bepaalde reacties te herkaderen, te relativeren en niet persoonlijk te nemen. Een ander kan zich bijvoorbeeld zorgen maken over wat anderen zullen zeggen of denken. Zij kunnen zich zorgen maken over wat mensen van jou zullen vinden, en ook wat mensen van henzelf zullen vinden. Dit wordt ook wel secundair of associatief stigma genoemd: het stigma dat vrienden, familie en de omgeving van trans personen kunnen ervaren omdat ze aan jou verbonden zijn.

In het geval van angst voor geassocieerd stigma is het belangrijk dat jouw familielid, vriend,... begint bij zichzelf, in plaats van te focussen op anderen: hoe komt het verhaal bij mij binnen? Wat vind ik ervan? ... Vraag de mensen uit je omgeving die heel erg inzitten met reacties van anderen, of/en bezorgd zijn om jouw toekomst, om eerst stil te staan bij hun eigen ontdekking- en aanvaardingsproces.

Tips

  • Raadpleeg een steunfiguur om te ventileren over alle reacties die je kreeg.
  • Wees geduldig.
  • Communiceer open en eerlijk.
  • Durf ongepaste reacties af te wenden.
  • Weet dat de eerste reacties niet altijd definitief zijn.
  • Bekrachtig positieve reacties en negeer negatief gedrag.

Laatst nagekeken op: .