Wie kan een aanpassing van de geslachtsregistratie aanvragen?

Alle personen die de overtuiging hebben dat hun toegewezen geboortegeslacht niet (volledig) overeenstemt met hun innerlijk beleefde genderidentiteit. 

In België kunnen volgende mensen de standaardprocedureExterne link volgen: 

  • Meerderjarige personen met Belgische nationaliteit, ook wanneer zij in het buitenland wonen; 

  • Niet-ontvoogde minderjarige personen vanaf 16 jaar, indien ze worden bijgestaan door hun beide ouders of wettelijke vertegenwoordiger(s) én een attest hebben van een pediatrisch psychiater;  

  • Ontvoogde minderjarige personen met Belgische nationaliteit; 

  • Meerderjarige niet-Belgen die ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister; 

  • Meerderjarige personen met Belgische nationaliteit die onder bewindvoering staan.

Voor sommigen is het niet mogelijk om de geslachtsregistratie te laten aanpassen of/en zijn er andere procedures van toepassing. Deze worden hieronder verder toegelicht. 

Non-binaire personen

De registratie van 'X' of geen registratie op de identiteitskaart is tot op vandaag onmogelijk in België. Dat maakt dat vele non-binaire personen geen aanpassing kunnen of willen aanvragen. 

Het Grondwettelijk Hof verklaarde op 19 juni 2019 echter delen van de huidige wet als ongrondwettelijk, omdat deze discriminerend zijn voor gender non-binaire en fluïde personen. Het gaat dan vooral om het 'onherroepelijk karakter' en het 'binair karakter'. Je leest er in deze nieuwspostExterne link meer over.

Het onherroepelijk karakter werd sinds 1 oktober 2023 afgeschaft. Dit biedt al uitkomst voor genderfluïde personen. Het binaire karakter wordt weldra aangepakt. In afwachting hiervan, blijft de regeling zoals voorzien in de wet van 25 juni 2017 van toepassing. Je leest er in deze nieuwspostExterne link  meer over.

Personen onder bewindvoering 

Tot 1 september 2014 kon aan personen die vanaf hun geboorte of vanaf zeer jonge leeftijd een ernstige verstandelijke handicap hebben, het statuut van ‘verlengd minderjarige’ toegekend worden. Hun ouders bleven dan het ouderlijk gezag over hen uitoefenen. Sinds de nieuwe wet bewindvoering die op 1 september 2014 in werking trad, beslist de vrederechter voor alle personen waarvoor een beschermingsmaatregel aangevraagd wordt over een bewindvoering ‘op maat’. 

Personen die reeds ingekanteld zijn in het bewindsysteem, en beschikken over een vonnis van de vrederechter zonder vermelding van handelingsonbekwaamheid t.a.v. de aanpassing van voornaam en/of geslachtsregistratie, vallen onder de procedure voor volwassenen. Indien in het vonnis staat dat dat deze persoon onbekwaam verklaard is voor een aanpassing van de voornaam en/of geslachtsregistratie, dan zal deze nooit (zelf) de mogelijkheid hebben om dit te kunnen uitvoeren. 

We raden aan om het vonnis mee te nemen en zeker geen attest waarin staat dat de persoon in kwestie over voldoende onderscheidingsvermogen beschikt om de voortdurende overtuiging te hebben dat het geboortegeslacht en de innerlijke beleefde genderidentiteit niet overeenstemmen, want dan valt hij/zij/die onder de procedure voor minderjarigen. Indien men nog onder het oude verlengd minderjarig-systeem valt, wordt men aanschouwd als een -15 jarige en volgt men de procedure voor minderjarigen. 

Personen met buitenlandse afkomst

Personen met Belgische nationaliteit, ingeschreven in het Belgisch bevolkingsregister, maar geen Belgische geboorteakte 

Dan zijn de Belgische regels en standaardprocedureExterne link van toepassing. Let wel: men dient zelf te zorgen voor een afschrift van de geboorteakte.

Meer informatie over hoe je buitenlandse documenten moet legaliseren lees je in de brochure “hoe buitenlandse documenten legaliseren voor gebruik in België?”Externe link   

Personen met Belgische nationaliteit, maar niet ingeschreven in Belgisch bevolkingsregister, maar wel Belgische geboorteakte

Dan zijn de Belgische regels en standaardprocedureExterne link van toepassing. Je doet aangifte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van je actuele verblijfplaats. 

Personen met Belgische nationaliteit, maar niet ingeschreven in Belgisch bevolkingsregister en geen Belgische geboorteakte 

Als je niet in het Belgisch bevolkingsregister bent ingeschreven en je bent niet in België geboren, maar je hebt wel de Belgische nationaliteit, doe je aangifte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand in Brussel: administratief centrum, Anspachlaan 6, 1000 Brussel. E-mail: transcription.dem@brucity.be

Personen ingeschreven in het wachtregister 

Indien je bent ingeschreven in het wachtregister kan je geen aanvraag indienen in België. Zij moeten hiervoor contact opnemen met de bevoegde diensten in hun land van herkomst. Een geslachtsregistratie wijziging zal bijgevolg enkel mogelijk zijn volgens de nationale wetgeving van het herkomstland.  

Personen die erkend vluchteling zijn

Personen die erkend vluchteling zijn en nog géén aanpassing hebben doorgevoerd in het herkomstland, dienen de aanpassing van geslachtsregistratie (en/of voornaam) aan te vragen in de gemeente waar men is ingeschreven. Je volgt de eenvoudige administratieve procedure en gaat langs bij de ambtenaar van de burgerlijke stand op het gemeente- of stadhuis waar je woont. 

Personen die erkend vluchteling zijn en wél al de aanpassing van geslachtsregistratie (en/of voornaam) voltrokken hebben, dienen een bewijsstuk uit het herkomstland te kunnen voorleggen in België (beëdigd vertaald). De burgerlijke stand dient die wijziging te erkennen en zal deze opnemen in de registers. In dit geval wordt niet de gewone procedure gevolgd. 

Laatst nagekeken op: .